ر رد امامزاده بودن پیرموسی ساغالان و قبول وجود حرمت آنجا
(قدرت ابوالحسنی سهلان)
تاکنون، حتی در دوره جمهوری اسلامی که تعداد امامزاده ها فراوان افزایش یافته، از زندگانی و شجره پیرموسی ساغالان اطلاعاتی منتشر نگشته است. یعنی، پیرموسی امامزاده نمی باشد! جعل نام آن در تابلوها به میرموسی در سالهای اخیر نیز، تلاشی در جهت امامزاده سازی پیرموسی و تغییر هویت آن محل است!!
اما پیرموسی در باور ساغالانیان اعتبار و احترام خاصی داشت و حتی اهالی روستا به او قسم میخوردند. در سنوات دور، قبر بدون ضریح پیرموسی، در اطاقک کوچکی قرار داشته که مساحت آن کمی بیشتر از خود مزار پیرموسی بوده است. قبر خواهر پیرموسی هم بیرون از این اطاقک قرار داشته است. در آن زمانها، در کنار سنگ قبر (باش داشی) پیرموسی، سنگریزه های کوچکی قرار داده شده بود و زائرین موقع انجام مراسم نذر بدین روال از آنها استفاده میکردند: ابتدا یکی از سنگریزه های مذکور را برمیداشتند. سپس آنرا به دور سنگ قبر چند بار چرخانده، متعاقبا نذر میگفتند. در آخر نیز سعی میکردند سنگریزه را به سنگ قبر بچسبانند. اگر سنگریزه به سنگ قبر می چسبید و به زمین نمی افتاد، در اینصورت گفته میشد که نذر مورد قبول واقع گشته است.
هر مکانی که حرمت داشته، لازم نیست حتما قبر امامزاده باشد!! به نظر میرسد، این تپه باستانی نزدیک روستا محل نگهداری آتش برای ساغالانیان قدیم و نشان دهنده مکان آن برای کاروانها بوده است و به این خاطر هم احترام داشته است. شخص پیرموسی شاید یکی از افراد فعال این اوجاق بوده و به آن خاطر در این مکان به خاک سپرده شده، مزارش مورد توجه گشته است.