مسئولین میراث فرهنگی آذربایجان شرقی (تبریز) در مورد شهر باستانی گیلیخان پاسخگو باشند!

+0 به یه ن

 

مابین تبریز و صوفیان، در گذشته شهری بنام گیلیخان وجود داشته است که در مورد آن مقاله ای بنام شهر باستانی گیلیخان در ۱۹ صفحه و ارجاع به ۴۳ منبع به قلم نگارنده، مهرماه ۱۴۰۲ و شماره ۲۱۷ ماهنامه خداآفرین در تهران چاپ گردیده است. مقاله مذکور در فضای مجازی نیز انتشار یافته است. احتمال داده میشود، گیلیخان شهری اشکانی بوده باشد.

با وجود این، متاسفانه، تاکنون سطری رسمی راجع به شهر مهم و باستانی گیلیخان منتشر نگشته است!! محوطه آن به حال تخریب رها و این میراث گرانبهای مادی و معنوی منطقه توسط کاوشگران غیرمجاز و دیگران از بین برده میشود! در صورتیکه شهر باستانی گیلیخان پتانسیل اینرا دارد که بعنوان یکی از آثار باستانی آذربایجان شرقی به ثبت برسد و حتی یکی از آثار ملی ایران گردد.اراضی به جای مانده شهر فوق العاده وسیع گیلیخان بین روستاهای ساغالان (سهلان)، آلوار سفلی، مایان علیا، مایان سفلی و نادارلی (نظرلو) تفسیم گشته است. مرکز این شهر باستانی نیز به نظر میرسد، محلی بنام قوم بازی در اراضی آلوار سفلی و کنار آغلی بنام آغل رحمان باشد. چراکه قوم بازی بیش از جاهای دیگر گیلیخان در معرض کندوکاوهای غیرمجاز است.

بعنوان یکی از اهالی و پژوهشگر منطقه گیلیخان، از مسئولین میراث فرهنگی آذربایجان شرقی (تبریز) در مورد شهر باستانی گیلیخان و تاریخ آن انتظار پاسخگویی دارم. دوران پوشیده نگه داشتن مدنیت گیلیخان، دیگر به سر آمده است! به وظایف قانونی خود درقبال این میراث ارزشمند مادی و معنوی عمل نموده، از باقیمانده گیلیخان پاسداری نمایید.

 

 پزوهشگر منطقه گیلیخان

قدرت ابوالحسنی سهلان

تاریخ 1402/11/9

=========

بازتاب نامه فوق : نامه فوق در فضای مجازی و در جاهای مختلف درج گشته است که بدین وسیله از تمامی بازتاب دهندگان نامه قدردانی میشود. اما تاکنون، بازتاب کنندگان:

1) پایگاه خبری یازاکو

https://yazeco.ir/132463/%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d8%a8%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c-%d9%81%d8%b1%d8%a7%d9%85%d9%88%d8%b4-%d8%b4%d8%af%d9%87-%da%af%db%8c%d9%84%db%8c%d8%ae%d8%a7%d9%86-%d8%af%d8%b1-%d9%86%d8%b2%d8%af%db%8c/

 

2) پایگاه خبری آوای تبریز:

https://tabrizava.ir/%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d8%a8%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c-%d9%81%d8%b1%d8%a7%d9%85%d9%88%d8%b4-%d8%b4%d8%af%d9%87-%da%af%db%8c%d9%84%db%8c%d8%ae%d8%a7%d9%86-%d8%af%d8%b1-%d9%86%d8%b2%d8%af%db%8c/

3) پایگاه خبری صاحب دیوان

https://sahebdivan.ir/%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B4%D9%87%D8%B1/

 

4) پایگاه خبری آلبوم مایان

https://albummayan.ir/%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d8%a8%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c-%da%af%db%8c%d9%84%db%8c%d8%ae%d8%a7%d9%86/

5) پایگاه خبری ارک خبر

6) پایگاه خبری  ندای بی صدا

http://www.nbnews.ir/fa/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C/news/5396/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C-


** کانالهای تلگرامی یازاکو، آلبوم مایان سفلی، آلبوم مایان علیا، یئکن اوغلو، اردم، آذربایجانیمیز و مرندیم.

*** پیجهای اینستاگرامی یازاکو و پیج شخصی نگارنده.

سینیق (Sınıq)

+0 به یه ن

سینیق (Sınıq)

(قدرت ابوالحسنی سهلان)

سینیق (Sınıq)، از کلمات پرکاربرد مردمان روستاهای بین تبریز و صوفیان جهت اشاره به ناحیه ای خاص است. کلمه مذکور، به پل (پل سینیق کؤرپوسو)، رود (سینیق چایی)، مزارع، اماکن، راهها، کارخانجات، کوره ها و غیره واقع در آن حوالی توسط مردمان اطلاق گردیده، استفاده میشود. نیز سینیق، مکانی مشهور در جاده تبریز-صوفیان میباشد.

سینیق کلمه ای ترکی بوده، در اینجا به معنی شکست است، نه شکسته! وجه تسمیه این ناحیه هم به خاطر شکست عثمانیها از نادرشاه افشار در این حوالی میباشد. لازم به ذکر است، در پل سینیق کؤرپوسوی اولیه کتیبه ای موجود بوده و شاید هم یادبودی برای شکست مذکور بوده است!

با وجود اهمیت تاریخی و بومی سینیق، این نام از تابلوهای رسمی غایب است!!

مقاله شهر باستانی گیلیخان در مجله خداآفرین چاپ گردید

+0 به یه ن

 


شماره ۲۱۷ نشریه وزین خداآفرین در تهران منتشر شد. در این شماره جدید مقاله شهر باستانی گیلیخان نوشته قدرت ابوالحسنی سهلان چاپ گردیده است:

http://www.khudafarin.ir/

بدین وسیله به دکتر حسین شرقی و دیگر تلاشگران نشریه خدا آفرین خسته نباشید گفته، بسیار سپاسگزاری مینماییم.

فراموش شدنی نیست این فرزند خلف آذربایجان!

+0 به یه ن

​​

فراموش شدنی نیست این فرزند خلف آذربایجان!

(قدرت ابوالحسنی سهلان)

 

حدود ۷ سال پیش بود. مرحومه سوسن خانم نواده رضی پس از مطالعه مطالب من در وبلاگ سینیخ کؤرپو که اغلب راجع به فولکلور و رسومات روستای ساغالان (سهلان) بودند، با فرستادن پیامی مطالب را قابل چاپ در یک ویژه نامه ماهنامه ائل بیلیمی یافته بود. بعد از آن مرا جهت آشنایی از نزدیک به دفتر ماهنامه ائل بیلیمی که از دست اندرکاران اصلی آن مجله بود و آنزمان در ناصیر آغیزی تبریز واقع بود، دعوت نمود.

ساعت چهار مورخه ۱۳۹۵/۳/۸، به دفتر ائل بیلیمی رفتم و مورد استقبال گرم خانم رضی و همکارانش قرار گرفتم. در دیداری که نزدیک ۲ ساعت طول کشید از روستایمان و خودم معلومات ارائه نمودم. خانم رضی فولکلورچی اول تشکر کرد و سپس کمبودها و نواقص مطالب را یادآور شد که جهت آشنایی بیشتر با ساغالانیان ضروری مینمود، مثلا لازم بودن عکس های بیشتر از اماکن روستا و مردمان آن، نام و شرح غذاهای آنجا، اسامی گیاهان و حیوانات روستا. من هم، در حد توان نواقصات یاد شده را برطرف و پس از مدتی با تایید خانم رضی مطالب وبلاگ را مناسب چاپ ویژه نامه ساغالان نمودم.

ویژه نامه ساغالان ائل بیلیمی با یاریهای بیدریغ خانم رضی در تیرماه ۱۳۹۵ چاپ گشت و در تاریخ ۱۳۹۵/۵/۲۷، ده جلد ویژه نامه مزبور از طرف او بدستم رسید. و من در چاپ ویژه نامه بیش از هر کس قدردان خانم رضی شدم.

همچنین، خانم رضی داستان کوتاههای ترکی مرا در قسمت سانجاق روزنامه مهدتمدن منتشر میکرد و مرا تشویق و ترغیب به چاپ داستانها به شکل کتاب مینمود. حتی با چند ناشر در مورد چاپ کتاب صحبت کرده بود. سرانجام خواسته خانم رضی عملی شد و سال ۱۳۹۶ کتاب ترکی سهلان (مجموعه داستان کوتاه و شعر) در ۲۹۴ صفحه توسط یاس بخشایش قم منتشر گردید. کتاب مزبور در چاپ دوم به شکل اینترنتی نام ساغالان گرفت که در واقع نام اصلی روستای سهلان میباشد.

ساغالان، فقط یکی از ده ها روستای ترک نشین ایران است که آثاری در موردشان با کمکهای بیدریغ خانم رضی چاپ گردیده است. مطرح کردن نگارنده در مطبوعات هم بیش از همه مدیون خانم رضی بوده است. من به نوبه خود و از طرف ساغالانیان بر روح سرافراز این فرزند خلف آذربایجان درود میفرستم و تمام عمر قدردانش هستم. فراموش شدنی نیست این فرزند خلف آذربایجان!

مقاله شهر باستانی گیلیخان در فضای مجازی انتشار یافت

+0 به یه ن

 ​​​​ ​​

مقاله شهر باستانی گیلیخان نوشته قدرت ابوالحسنی سهلان در فضای مجازی انتشار یافت:

https://www.upsara.com/do.php?id=152668


https://www.uplooder.net//files/42e35a001f4f4ee64a55f686ed750933/شهر-باستانی-گیلیخان.pdf.html



مقاله ساغالان در اسناد تاریخی و چند خاطره از جعفر کاویان چاپ شدند

+0 به یه ن

 
شماره ۲۱۱ نشریه وزین خدا آفرین منتشر گردید. در این شماره جدید دو نوشته اینجانب نیز چاپ شده اند: مقاله ساغالان در اسناد تاریخی سه قرن گذشته و چند خاطره مردم از جعفر کاویان وزیر جنگ فرقه دموکرات آذربایجان.

بدین وسیله به دکتر حسین شرقی و دیگر تلاشگران نشریه خدا آفرین خسته نباشید گفته، قدردانی مینماییم.

 

ساغالان در اسناد سه قرن گذشته

 

 

چند خاطره مردم از جعفر کاویان

 

 

نشریه را از سایت خدا آفرین دانلود کنید:

http://www.khudafarin.ir/

انعکاس نام ساغالان در کتاب زبان در آذربایجان باستان

+0 به یه ن

 انعکاس نام ساغالان در کتاب زبان در آذربایجان باستان

 

نویسنده کتاب پر ارزش زبان در آذربایجان باستان محقق و مورخ تبریزی دکتر رحیم بقال اصغری (رحیم آق بایراق) میباشد که در آن برای زبان غیر ترکی سازان پاسخ های علمی و با ارائه مستندات تاریخی ارائه نموده است.

دکتر آق بایراق در قسمت تغییر نام ها در صفحه ۲۵۱ کتاب فوق، به بخش کوچکی از پروژه زبان سازی برای مناطق ترکی ایران نیم نگاهی انداخته تا مشخص گردد که چگونه در پی ساختن زبانی تحلیلی برای ما بوده اند. در این قسمت تبدیل نام ساغالان به سهلان نیز مشاهده میگردد.

 

دانلود کتاب زبان در آذربایجان باستان:

 

http://up44.ir/4divqvsx

مقاله ساغالان در اسناد تاریخی سه قرن گذشته در مجله غروب چاپ شد

+0 به یه ن

 در هفت سالگی مجله «غروب» شماره ۲۵ آن در ۴۳۰ صفحه و با موضوعات متنوع تاریخی و فرهنگی انتشار یافت. در بخش تاریخ مقاله ساغالان در اسناد تاریخی سه قرن گذشته نوشته قدرت ابوالحسنی سهلان نیز چاپ شده است.

 

https://yazeco.ir/77929/%D9%87%D9%81%D8%AA-%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87-%D8%BA%D8%B1%D9%88%D8%A8-%D9%88-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87-25/

 

 


نامهای ترکی در شجره طوایف روستای ساغالان

+0 به یه ن

نامهای ترکی در شجره طوایف روستای ساغالان


(قدرت ابوالحسنی سهلان)

اغلب اسامی موجود در شجره های طوایف روستای ساغالان عربی هستند و اسم علی بهمراه ترکیبات آن بیشترین فراوانی را دارد. این مسئله به خاطر مذهب مردمانشان، شیعه، است.

به خاطر ترک بودن اهالی ساغالان، اسامی ترکی یا نیمه ترکی نیز با فراونیهای متفاوت در شجره های ساغالان مشاهده میگردند:

الف) اسامی مردان:

آغا بابا، آغا کیشی، بؤیوک آغا، پولاد، تورکمان حسن، دورسون آلی (دورسون علی)، تاریقولو (تانریقولو)، قوچعلی، بایرام، قهرمان، محمد آغا، میرزا آغا، علی آغا، قولو، آلله وئردی، بخشعلی، حسین قولو، آغا علی، اومود علی، عیوض ( نگارش صحیح این نام ائیوز است)

ب) اسامی زنان:

خانیم، خانیم بالا، بالا خانیم، قوشو، زینب پاشا، سونا، سونا بیگیم، بیگیم، بالا بیگیم، شاه بیگیم، ماه بیگیم، سکینه خاتین، طوطی بیگیم، جئیران، خاتین، ترلان

در رد امامزاده بودن پیرموسی ساغالان و قبول وجود حرمت آنجا

+0 به یه ن

ر رد امامزاده بودن پیرموسی ساغالان و قبول وجود حرمت آنجا

(قدرت ابوالحسنی سهلان)


تاکنون، حتی در دوره جمهوری اسلامی که تعداد امامزاده ها فراوان افزایش یافته، از زندگانی و شجره پیرموسی ساغالان اطلاعاتی منتشر نگشته است. یعنی، پیرموسی امامزاده نمی باشد! جعل نام آن در تابلوها به میرموسی در سالهای اخیر نیز، تلاشی در جهت امامزاده سازی پیرموسی و تغییر هویت آن محل است!!

اما پیرموسی در باور ساغالانیان اعتبار و احترام خاصی داشت و حتی اهالی روستا به او قسم میخوردند. در سنوات دور، قبر بدون ضریح پیرموسی، در اطاقک کوچکی قرار داشته که مساحت آن کمی بیشتر از خود مزار پیرموسی بوده است. قبر خواهر پیرموسی هم بیرون از این اطاقک قرار داشته است. در آن زمانها، در کنار سنگ قبر (باش داشی) پیرموسی، سنگریزه های کوچکی قرار داده شده بود و زائرین موقع انجام مراسم نذر بدین روال از آنها استفاده میکردند: ابتدا یکی از سنگریزه های مذکور را برمیداشتند. سپس آنرا به دور سنگ قبر چند بار چرخانده، متعاقبا نذر میگفتند. در آخر نیز سعی میکردند سنگریزه را به سنگ قبر بچسبانند. اگر سنگریزه به سنگ قبر می چسبید و به زمین نمی افتاد، در اینصورت گفته میشد که نذر مورد قبول واقع گشته است.

هر مکانی که حرمت داشته، لازم نیست حتما قبر امامزاده باشد!! به نظر میرسد، این تپه باستانی نزدیک روستا محل نگهداری آتش برای ساغالانیان قدیم و نشان دهنده مکان آن برای کاروانها بوده است و به این خاطر هم احترام داشته است. شخص پیرموسی شاید یکی از افراد فعال این اوجاق بوده و به آن خاطر در این مکان به خاک سپرده شده، مزارش مورد توجه گشته است.


اسامی جغرافیایی تغییر یافته در آذربایجان (ایران)

+0 به یه ن

اسامی جغرافیایی تغییر یافته در آذربایجان (ایران)

 

بیش از 600 اسم جغرافیایی تغییر یافته در آذربایجان (ایران) را که توسط فعالین فرهنگی ترک تهیه شده،  از سایت آدلار دانلود کنید:

https://adlar.org/

دانلود شده اخیر اسامی تغییر یافته را از اینجا بخوانید:

http://up44.ir/i56mo166

 

در لیست اسامی تغییر یافته، تغییر نام روستای ساغالان (Sağalan) تبریز به سهلان هم مشاهده میگردد:

https://adlar.org/places/ChIJucv16a-pEEARNsxoESX9A8g


مجموعه داستان کوتاه و شعر ترکی ساغالان

+0 به یه ن

مجموعه داستان کوتاه و شعر ترکی ساغالان بصورت نسخه الکترونیکی منتشر شد. این نسخه در واقع چاپ دوم کتاب سهلان مییاشد. کتاب دارای ۵۲ داستان، ۱۱ شعر و ۵ ضمیمه میباشد:


http://up44.ir/g9tqmatr


ساغالان در اسناد تاریخی سه قرن گذشته

+0 به یه ن

ساغالان در اسناد تاریخی سه قرن گذشته

(نویسنده: قدرت ابوالحسنی سهلان)

 

http://up44.ir/fz3oa842

مدرک دیگری در ساغالان بودن روستای با نام رسمی سهلان و مربوط به سال ۱۸۹۰ میلادی

+0 به یه ن

مدرک دیگری در ساغالان بودن روستای با نام رسمی سهلان و مربوط به سال ۱۸۹۰ میلادی

(قدرت ابوالحسنی سهلان)

 

کتابی با عنوان آذربایجان (احوال جغرافیه و تقسیمات سیاسیه سیله اصول اداره سی) به زبان ترکی عثمانی و سال ۱۹۱۸ میلای در استانبول چاپ شده  که در گوگل بوک نیز هست. در صفحه 10 کتاب مذکور، نام دو رود جلگه واقع شده روستا، آجی چای و ساغالان چایی ذکر شده اند. در روی کتاب فوق نگاشته شده، کتاب ترجمه ای از یک اثر روسی مربوط به سال ۱۸۹۰ میباشد. 

ساغالان ترجمه شده در ترکی عثمانی در اصل روسی، موجود در گوگل بوک Сагалан دیده میشود و در صفحات ۱۱ و ۶۲ منبع روسی آمده است‌. جهت ترجمه پاراگرافهای مربوطه از دکتر میرعلی رضایی (اهل سولدوز) و آقای خسرو فطرس (اهل بروجرد) یاری خواستیم. دکتر رضایی، طبق گفته خودشان، از دوستان جمهوری آذربایجان مسلط به روسی کمک گرفته و ترجمه ترکی انجام یافته را به نگارنده برگرداندند. آقای فطرس هم مسلط به روسی هستند و به فارسی ترجمه نمودند. تلفظ روسی اسم خاص مذکور را از  رضایی ساقالان (Saqalan) و از فطرس ساگالان گرفته ایم که تنها در تلفظ حرف г متفاوتند.

ساقالان را بعنوان یک بومی ترک منطقه  بخواهیم ادا کنیم، ساغالان میگردد. زیرا حرف ق اگر بین دو حرف صدادار قرار گیرد، نرم گشته به غ بدل میشود. ساگالان به فارسی نیز، شبیه ساغالان به ترکی تلفظ میگردد. از سوی دیگر، به گفته آقای فطرس، در زبان روسی حرف غ وجود ندارد و به جای آن از  همین حرف г استقاده میگردد، مثلا بغداد،  بگداد (Багдад) نوشته میشود. بنابر این، بدون توضیحی میشود Сагалан را ساغالان ترجمه نمود، مانند ترجمه ترکی عثمانی مذکور بالا.

در زیر ترجمه فارسی پاراگرافهای ترکی آذربایجانی دکتر رضایی آورده شده که ترجمه فارسی فطرس نیز شبیه آن است:

از طرف شمال و بموازات آجی چای به سمت دریاچه رود نه چندان بزرگ ساغالان چای میریزد که در جریانات پایینش حاوی باتلاقهای نمکی بسیار است. (صفحه ۱۱)

میدان سوم، از روستای صوفیان تا شهر تبریز، یعنی مرحله چهارم، تماما صافی است که بعضی جاهایش صحرای خاک شور و یا حوضه ساغالان چای و جریانات پایین آجی چای را شامل میشود. (صفحه ۶۲)

همانطوریکه در سند مورد بحث هم آمده، در دشت صاف بین صوفیان و تبریز دو رود تقرببا به موازات هم جریان دارند‌. شمالی بیشتر مشهور به سینیق چایی و جنوبی آجی چای میباشد. در این سند تاریخی به رود شمالی با نام ساغالان چای اشاره شده است. ساغالان از نام روستای مورد بحث اخذ، به رود آبیاری کننده اراضییش و بیشتر مشهور به سینیق چایی اطلاق و در این سند منعکس گشته است.

 

منبع:

https://books.google.com/books?id=CYDD5FvzCmoC&pg=PA11&dq=%D0%A1%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BD&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjoj46d0K73AhWCRPEDHYphBzIQ6wF6BAgIEAE#v=onepage&q=%D0%A1%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BD&f=false


یادی از ساغالان در کتاب مسافرت به ایران مربوط به سال 1817 میلادی

+0 به یه ن

یادی از ساغالان در کتاب مسافرت به ایران مربوط به سال 1817 میلادی

(قدرت ابوالحسنی سهلان)

نویسنده کتاب مسافرت به ایران، موریس دوکوتز بوئه آلمانی و اصل آن به زبان آلمانی است. دوکوتز بوئه در زمان فتحعلی شاه قاجار و سال  1817 میلادی به همراه سفیر کبیر روسیه عازم ایران شده بود. آنها جزو مهمانان حکومتی بودند که به شهرهای نخجوان، ایروان، تبریز و زنجان رفتند.

محمود هدایت کتاب مذکور را به فارسی ترجمه کرده و در سال 1365 توسط سازمان انتشارات جاویدان تهران نشر داده است. در صفحه 157 ترجمه کتاب، دوکوتز بوئه هنگامی که آنها از سمت صوفیان عازم  تبریز بودند، در پاراگرافی به در ساغالان ماندنشان نیز اشاره میکند. نام ذکر شده برای این روستا در ترجمه به اشتباه سجیلان درج شده است!  با مراجعه به اصل آلمانی کتاب moritz von kotzebue در لیست کتابهای گوگل نام اصلی را در صفحه 56،   Segilanمی یابیم. با جستجوی ساده اینترنتی درمورد نحوه تلفظ حرف g  در آلمانی، آنرا معادل تلفظ گ فارسی می بینیم که آنهم شبیه تلفظ غ ترکی میباشد. یعنی تلفظ Segilan سئغیلان بوده و آلمانیزه شده ساغالان است. اینهم مدرکی دیگر، در مورد ساغالان بودن نام این روستاست.



  • [ 1 ][ 2 ][ 3 ][ 4 ][ 5 ][ 6 ][ 7 ]